Wysadzinowość gruntu

Wysadzinowość gruntów

W budownictwie drogowym i infrastrukturalnym odpowiednia ocena warunków gruntowych jest kluczowa dla bezpieczeństwa oraz trwałości konstrukcji nawierzchni. Jednym z istotnych aspektów tej oceny jest wysadzinowość gruntu, która pomaga w sklasyfikowaniu rodzaju gruntu oraz określeniu grupy nośności podłoża gruntowego nawierzchni.

Tabela zawartości

Klasyfikacja wysadzinowość gruntów

Warunki gruntowe oceniamy pod kątem wysadzinowości, a klasyfikacja gruntów opiera się na badaniach laboratoryjnych właściwości gruntów, takich jak uziarnienie, rodzaj gruntu i zawartość drobnych cząstek. Istnieją trzy główne grupy gruntów pod względem wysadzinowości gruntów:

  1. Grunty niewysadzinowe: Do tej grupy zalicza się grunty, które nie wykazują wysadzin. Na przykład: rumosz niegliniasty, żwir, pospółka, piasek gruby i piasek średni.
  2. Grunty wątpliwe: Obejmuje grunty, które są zbliżone do mało spoistych i wykazują niewielkie wysadziny. Przykłady to żużel nierozpadowy, piasek pylasty, zwietrzelina gliniasta, rumosz gliniasty, żwir gliniasty i pospółka gliniasta.
  3. Grunty bardzo wysadzinowe: Są to grunty, które wykazują znaczące wysadziny. Przykłady to piasek gliniasty, pył piaszczysty, pył, glina piaszczysta, glina, glina pylasta i ił warwowy.
Podział gruntów pod względem ich wysadzinowości. Nazwy gruntów zgodne z normą PN-B-02480:1986 Źródło: KTNPiP

Wysadzinowość gruntów i kryteria klasyfikacji

Klasyfikacja gruntów pod względem wysadzinowości opiera się na trzech głównych kryteriach:

  1. Rodzaj gruntu wg PN-B-02480: Ta kategoria uwzględnia typy gruntów, które są określone zgodnie z normą PN-B-02480:1986. Na tej podstawie klasyfikujemy je jako niewysadzinowe, wątpliwe lub bardzo wysadzinowe.
  2. Zawartość cząstek wg PKN-CEN ISO/TS 17892-4: Ten parametr mierzy procentowy udział cząstek o średnicy mniejszej niż 0,063 mm (piasek drobny). Na podstawie tego kryterium grunty są podzielone na trzy grupy.
  3. Wskaźnik piaskowy wg BN64/8931-01: Ten wskaźnik mierzy procentowy udział piasku w próbce gruntu. To dodatkowe kryterium przy ocenie gruntów niespoistych, szczególnie tych zbliżonych do mało spoistych.

Kiedy występują różnice w klasyfikacji?

Jeśli ocena gruntów na podstawie rodzaju gruntu, zawartości drobnych cząstek i wskaźnika piaskowego jest rozbieżna, to decyduje się na wynik najmniej korzystny. W takich przypadkach, aby zapewnić bezpieczeństwo i trwałość nawierzchni, należy uwzględnić bardziej krytyczne kryterium.

Ponadto nadal brak jednoznacznych definicji i wytycznych w Załączniku Krajowym do normy PN-EN ISO 14688-1/-2 oraz PN-EN 14689-1 dotyczących identyfikacji i klasyfikacji gruntów i skał. Po ustanowieniu nowych przepisów związanych z podziałem gruntów, opartych na tych normach, planowane jest ich włączenie do KTNPiP.

Klasyfikacja podłoża gruntowego nawierzchni

Przede wszystkim podłoże gruntowe nawierzchni drogi jest kluczowym czynnikiem wpływającym na jej nośność. Wartość wskaźnika nośności CBR (California Bearing Ratio) jest jednym z kryteriów klasyfikacji podłoża gruntowego nawierzchni. Istnieje także klasyfikacja według wtórnego modułu odkształcenia E2.

Ogólnie przyjmuje się cztery grupy nośności podłoża gruntowego nawierzchni: G1, G2, G3 i G4. Klasyfikacja podłoża do danej grupy nośności może być przeprowadzona na podstawie wartości wskaźnika nośności CBR. Alternatywnie także na podstawie wysadzinowości gruntu i warunków wodnych. W przypadku rozbieżności wyników klasyfikacji, przyjmuje się gorszą grupę nośności.

Podsumowanie

Ocena wysadzinowości gruntu jest niezwykle istotna w procesie projektowania, a także budowy nawierzchni drogowych oraz innych konstrukcji infrastrukturalnych. Klasyfikacja gruntów według rodzaju, zawartości drobnych cząstek, i wskaźnika piaskowego, oraz określenie grupy nośności podłoża gruntowego nawierzchni są niezbędnymi etapami, które pozwalają na właściwe przygotowanie projektów, stabilizację gruntu i zapewnienie bezpieczeństwa oraz trwałości konstrukcji. Wartości wskaźników nośności i odkształcenia są kluczowe w kontroli prac budowlanych oraz w weryfikacji założeń projektowych. Dlatego dokładne i precyzyjne badania gruntów oraz klasyfikacja gruntów są nieodzowne w procesie inżynieryjnym, aby osiągnąć optymalne wyniki i uniknąć niepotrzebnych kosztów lub problemów związanych z trwałością konstrukcji nawierzchni.

Powiązane tematy:

Obraz autorstwa Freepik